مقدمه
در آسانسورهای کششی، تعادل وزنی بین کابین و سیستم محرکه یکی از مهمترین ارکان طراحی ایمن و اقتصادی است. وزنه تعادل (Counterweight) قطعهای کلیدی است که با ایجاد توازن میان وزن کابین و بخشی از بار نامی، باعث کاهش مصرف انرژی، افزایش طول عمر تجهیزات و ارتقاء ایمنی عملکرد آسانسور میشود.
تعریف وزنه تعادل (Counterweight)
وزنه تعادل مجموعهای از بلوکهای فلزی یا چدنی است که در سمت مقابل کابین نصب میشود و از طریق سیمبکسل به کابین متصل است. این مجموعه روی ریلهای اختصاصی خود حرکت میکند و باعث متعادل شدن بار روی موتور میگردد.
محل نصب وزنه تعادل
وزنه تعادل معمولاً در یکی از موقعیتهای زیر نصب میشود:
پشت کابین
کنار کابین
طراحیهای خاص با حالت دوبل (Double Wrap)
انتخاب محل نصب به فضای چاه، نوع سازه و ظرفیت آسانسور بستگی دارد.
عملکرد وزنه تعادل در سیستم آسانسور
هنگامی که کابین بالا میرود، وزنه تعادل پایین میآید و بالعکس. این حرکت معکوس باعث میشود موتور فقط اختلاف وزن بین دو سمت را جابجا کند، نه کل بار سیستم را.
نتایج این عملکرد:
کاهش شدید مصرف برق
کاهش فشار روی موتور
کاهش فشار روی ترمز
افزایش نرمی حرکت
ارتباط وزنه تعادل با بالانس کابین
وزنه تعادل معمولاً برابر است با:
وزن کابین + 40٪ تا 50٪ ظرفیت نامی
این نسبت باعث میشود سیستم در بیشترین بازه کاری، کمترین تنش را تجربه کند.
انواع وزنه تعادل
بلوکهای چدنی سنتی
وزنههای فولادی کامپکت
وزنههای پرسی با پوشش ضد زنگ
خطرات طراحی یا نصب اشتباه وزنه تعادل (بهصورت ایمن و غیرجزئی)
نصب غیراصولی میتواند باعث ناپایداری سیستم، سایش غیرعادی قطعات و از کار افتادن کنترل حرکت شود و ریسکهای افزایشیافته ایمنی ایجاد کند.
جمعبندی
وزنه تعادل قلب تعادل مکانیکی آسانسور است. بدون طراحی دقیق آن، هیچ سیستم کششی نمیتواند بهصورت ایمن، اقتصادی و پایدار کار کند.
