مقدمه
درایو آسانسور که معمولاً با عنوان VVVF (Variable Voltage Variable Frequency) شناخته میشود، یکی از مهمترین اجزای سیستم کنترل حرکت در آسانسورهای مدرن است. این تجهیز وظیفه دارد ولتاژ و فرکانس برق ورودی به موتور را بهصورت هوشمند و تدریجی تنظیم کند تا حرکت کابین نرم، دقیق و ایمن انجام شود.
درایو آسانسور چیست؟
درایو، یک مبدل الکترونیکی قدرت است که برق متناوب شهری (AC) را دریافت کرده و پس از یک فرآیند الکترونیکی، خروجی با فرکانس و ولتاژ متغیر در اختیار موتور آسانسور قرار میدهد.
به زبان ساده:
درایو مثل «گاز پدال یک ماشین» عمل میکند؛ یعنی به جای روشن و خاموش شدن ناگهانی، سرعت موتور را بهآرامی بالا و پایین میبرد.
وظایف اصلی درایو در آسانسور
1. کنترل نرم استارت (Soft Start)
در هنگام شروع حرکت، درایو از شوک الکتریکی ناگهانی جلوگیری میکند و موتور را بهآرامی راهاندازی میکند.
نتیجه:
✅ کاهش ضربه اولیه
✅ کاهش استهلاک قطعات مکانیکی
2. کنترل نرم توقف (Soft Stop)
در زمان توقف کابین در طبقه، درایو فرکانس را بهصورت تدریجی کاهش میدهد.
نتیجه:
✅ توقف دقیق در تراز طبقه
✅ عدم حس ضربه برای سرنشینان
3. تنظیم سرعت حرکت کابین
درایو امکان تعریف چند سرعت مختلف را میدهد:
سرعت اولیه (Creep Speed)
سرعت نامی
سرعت کاهشیافته نزدیک طبقه
ساختار داخلی درایو به زبان ساده
درایو آسانسور از سه بخش اصلی تشکیل شده است:
یکسوکننده (Rectifier) – تبدیل AC به DC
لینک DC (DC Bus) – ذخیره و تثبیت انرژی
اینورتر (Inverter) – تولید موج AC با فرکانس و ولتاژ کنترلشده
این سه بخش بهصورت هماهنگ باعث تولید خروجی دقیق برای موتور میشوند.
تفاوت درایو با سیستمهای قدیمی آسانسور
سیستم قدیمیدرایو VVVFاستارت ضربهایاستارت نرممصرف برق بالامصرف بهینهخرابی زیاد موتورافزایش عمر موتوردقت توقف پاییندقت توقف بسیار بالا
اثر درایو بر تجربه مسافران
در حضور درایو:
حرکت کابین بدون تکان است
صدای موتور کمتر میشود
لرزش کابین به حداقل میرسد
توقف کاملاً همسطح با طبقه انجام میشود
این موضوع در ساختمانهای لوکس و پرتردد اهمیت ویژهای دارد.
جمعبندی
درایو آسانسور (VVVF) مغز متفکر سیستم حرکت است و نقش اصلی در نرمکردن حرکت، افزایش ایمنی، کاهش مصرف انرژی و افزایش طول عمر تجهیزات ایفا میکند. استفاده از درایوهای استاندارد، امروزه به یک الزام حرفهای در صنعت آسانسور تبدیل شده است.
